بیماری خراش گربه به عنوان یک بیماری گربه که معمولا صاحبان پت دغدغه مند آن هستند، یاد میشود. امروز میخواهیم در مورد چنگ گربه و بیماری خراش گربه یا Cat Scratch Disease (CSD) صحبت کنیم و راههای پیشگیری و درمان بیماری خراش گربه را مورد بررسی قرار دهیم.
در دیگر مطالب سایمون کت در موری بیماری های گربه نظیر بیماری fip گربه(پریتونیت عفونی)، آیا بیماری گربه به انسان سرایت میکند؟، بیماری التهابی روده گربه، بیماری هرپس گربه ها و علائم بیماری آسم در گربه پرداختیم.
خراش گربه
اولین نکتهای که به اون میپردازیم اینه که بیماری خراش گربه به گربه هیچ ربطی نداره! در اصل یک عامل عفونی بنام باکتری بارتونلا هنسلا عامل اصلی این بیماری میباشد که از گربه به عنوان میزبان خود استفاده میکند بنابراین اگر در بدن گربه شما این باکتری نباشد؛ خراش، چنگ یا گزش گربه باعث این بیماری نمیشود و البته شما باید این نکته را در نظر داشته باشید که گربه به دلیل اینکه نقش مخزن یا ناقل را برای این بیماری بازی میکند فاقد علائم ظاهری میباشد و به تستهای آزمایشگاهی برای اثبات وجود این باکتری در بدن گربه نیاز است.
گربهی شما میتواند از طریق کک گربه و حشرات آلوده و همچنین چنگ و درگیری با گربههای آلوده به باکتری بارتونلا هنسلا، آلوده شود. طبق آمارها تا ۳۰ درصد از گربهها حامل باکتری بارتونلا هنسلا در خون خود هستند، بااینحال بیشتر گربههای مبتلا به این عفونت هیچ نشانهای از بیماری را نشان نمیدهند. بچه گربههای کوچکتر از ۱ سال احتمال بیشتری دارد که به عفونت بارتونلا هنسلا مبتلا شوند و میکروب را به افراد منتقل کنند. بچه گربهها در حین بازی و یادگیری نحوه حمله به طعمه، بیشتر خراش میدهند و گاز میگیرند.
علائم تب خراش گربه
شایعترین علائم تب خراش گربه بصورت التهاب پوستی یا برجستگی غدد لنفاوی زیر پوست که متورم و گاها دردناک هستند مشاهده میشود و معمولا نزدیک محل زخم هستند. درد عضلانی،مفصلی یا استخوانی و همچنین خستگی و کم شدن اشتها میتواند از علائم این بیماری باشد.
براساس برخی منابع علائم بیماری خراش گربه معمولا بعد از ۳ تا ۱۰ روز پدیدار میشوند.
عوارض بیماری خراش گربه
این بیماری عوارض مشترک و متفاوتی در انسان و گربه خواهد داشت. در ادامه هر کدام را به تفصیل بیان میکنیم.
عوارض بیماری خراش گربه برای انسان
اگرچه نادر است، اما CSD می تواند باعث ایجاد عوارض جدی در افراد شود. CSD می تواند مغز، چشم، قلب یا سایر اندامهای داخلی را تحت تاثیر قرار دهد که در ادامه توضیح خواهیم داد. این عوارض نادر، که ممکن است نیاز به درمان فشرده داشته باشند، بیشتر در کودکان ۱۴-۵ ساله و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف (برای مثال کسانی که HIV دارند) رخ میدهد.
تب خراش گربه اگر به سایر اندامها سرایت کند میتواند جدیتر شود. برخی از عوارض عبارتند از:
- اندوکاردیت. التهاب پوشش اطراف قلب که میتواند باعث درد ماهیچه ها و مفاصل، درد قفسه سینه و تعریق شبانه شود. اندوکاردیت تهدید کننده زندگی است.
- هپاتواسپلنومگالی. وضعیتی که در آن کبد و طحال شما متورم یا بزرگ میشود. این میتواند باعث درد شکم، حالت تهوع و استفراغ شود.
- سندرم چشمی پارینود. وضعیتی که در آن بخشی از چشم شما (ملتحمه) ملتهب و قرمز میشود و غدد لنفاوی نزدیک گوش شما متورم میشوند.
- آنسفالوپاتی. مشکلات عملکرد مغز، از جمله گیجی، سردردهای شدید و گاهی تشنج.
عوارض بیماری خراش گربه برای گربه
بیشتر گربههای مبتلا به عفونت بارتونلا هنسلا هیچ نشانهای از بیماری را نشان نمیدهند، اما در موارد نادر این بیماری میتواند باعث التهاب قلب شود و همچنین باعث نفستنگی گربهها شود. عفونت بارتونلا هنسلا همچنین ممکن است در دهان، سیستم ادراری یا چشم ایجاد شود. دامپزشک شما ممکن است متوجه شود که برخی از اندامهای دیگر گربه شما ملتهب است.
پیشگیری از بیماری خراش گربه برای انسان
- گزش و خراش گربه را فورا با صابون و آب جاری بشویید.
- پس از بازی با گربه دستهای خود را با صابون و آب جاری بشویید، بهخصوص اگر با کودکان خردسال یا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف زندگی میکنید.
- از آنجایی که گربههای کمتر از یک سال بیشتر به CSD مبتلا میشوند و باعث سرایت آن به انسان میشوند، افراد با سیستم ایمنی ضعیف باید گربههای بزرگتر از یک سال را بپذیرند.
- اجازه ندهید گربهها به پوست شما خراش عمیق وارد کند.(با توجه به اینکه پوست از سه لایه درست شده است، چنانچه لایهی میانی آسیب ببیند باکتری بارتونلا هنسلا میتواند خود را به درون بدن انسان برساند و میزبان را آلوده کند.)
- گربههای وحشی یا ولگرد را به عنوان حیوان خانگی به سرپرستی نگیرید و به آنها بازی نکنید.
- با حیوان خانگی خود بد بازی نکنید، زیرا ممکن است شما را گاز بگیرند و یا به شما چنگ بزنند.
اجازه ندهید گربهها زخمهای شما را لیس بزنند. اگر به دنبال کلینیک دامپزشکی در پونک تهران هستید، لبخند حیوانات میتواند گزینه خوبی برای شما باشد.
پیشگیری از بیماری خراش گربه برای گربه
- ناخنهای گربه خود را کوتاه کنید.
- ککها را کنترل کنید.(برای مثال با جارو کردن مکرر در خانه یا تماس با متصدیان و افراد کنترل آفات)
یک بار در ماه از یک محصول ضدکک (داروی موضعی یا خوراکی) مورد تایید دامپزشک خود استفاده کنید. مراقب باشید: محصولات ضدکک بدون نسخه ممکن است برای گربهها خطرناک باشند. قبل از استفاده از هر محصول ضدکک با دامپزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که برای گربه و خانواده شما بیخطر است.
- معاینات روتین دامپزشکی را برنامه ریزی کنید.
- گربهها را در داخل خانه نگه دارید تا تماس آنها با ککها را کاهش دهید.
- از مبارزه گربه خود با حیوانات ولگرد جلوگیری کنید.
نمونهای از خون خود را برای آزمایش باکتری بارتونلا هنسلا بگیرید.
در موارد نادر، نمونهای از مایع یکی از غدد لنفاوی خود را برای آزمایش باکتری بارتونلا هنسلا بگیرید.
درمان بیماری خراش گربه
- مصرف داروهایی که نیازی به نسخه ندارند، جهت تسکین سوزش و درد مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن.
- شما میتوانید برای جای خراش از پمادهای آنتی بیوتیک بصورت ۸ ساعت یکبار استفاده کنید.
- در صورتی که خراشها بهبود نمییافتند و ناحیه متورم بیش از دو روز در این وضعیت باقی مانده بود و یا چند روز پیاپی تب داشتید حتما به پزشک مراجعه فرمایید.
- استفاده از کمپرس گرم برای قرار دادن روی غدد لنفاوی دردناک. اگر غدد لنفاوی بسیار بزرگ و دردناک بود میتوانید از پزشک خود در مورد تخلیه آن کمک بگیرید.
پاسخ به برخی سوالات متداول در مورد خراش گربه
در ادامه به تعدادی از سوالات متداول که افراد مختلف از کارشناسان سایمون کت میپرسند، میپردازیم. اگر سوالی دارید که در این مقاله به آن نپرداختیم، میتوانید در انتهای مطلب بپرسید و کارشناسان ما در سریعترین زمان ممکن پاسخگوی شما خواهند بود. همینطور میتوانید سوال خود را بصورت تلفنی از کارشناسان ما بپرسید.
-
آیا بعد از خراشیدن گربه به تزریق واکسن کزاز نیاز دارید؟
نه، شما معمولاً بعد از اینکه گربه شما را خراش داد نیازی به تزریق کزاز ندارید. اما همچنان توصیه میشود که تزریق واکسنهای کزاز را انجام دهید و سپس هر ۱۰ سال یکبار آن را تقویت کنید تا از روشهای رایجتر ابتلا به کزاز در امان باشید.
-
آیا چنگ زدن گربه نیاز به واکسن هاری دارد؟
هاری معمولا از طریق بزاق و با گازگرفتگی منتقل میشود و احتمال بسیار کمی دارد که از طریق چنگ گربه به خون انسان راه پیدا کند ولی به دلیل حساسیت موضوع و کشندگی تقریبا صد درصد بیماری هاری، توصیه به زدن واکسن میشود. واکسن گربه برای سلامتی شما و گربهتان مناسب است.